مؤلف : بهروز هادی زنوز
ناشر : مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
معرفی و بررسی
ایران یکی از قدیمیترین کشورها در حوزهی پذیرش نظام برنامهریزی است. از سال 1316 میتوان ردپای تفکر برنامهریزی را در اسناد باقی مانده مشاهده نمود. نخستین برنامه کشور در سال 1327 به مجلس شورای ملی تقدیم شد و در همان سال به تصویب رسید. میتوان از تاریخچهی یادشده به عنوان نقطهی اتکا برای کشور نام برد. وجود چنین اسناد نشان دهنده تفکر پذیرش برنامهریزی و اثرگذاری آن است.
پس از انقلاب اسلامی و با اختلاط ارزشهای دینی با نظام کشور، تغییری در ادبیات سیاسی ایران و جهان رخ داد. این تغییر نقطه عطفی در تجربه حکومتداری در جهان به وجود آورد. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر شده است که رفع نیازهای مردم در جهت رشد و تکامل آنان است نه همچون دیگر نظامهای اقتصادی متمرکز بر تکاثر ثروت و سودجویی.
سابقه برنامهریزی پیش از انقلاب اسلامی در ایران شامل تصویب پنج قانون برنامه، از قبیل برنامههای میانمدت، کلان و بخشی، برنامههای منطقهای، برنامههای آمایش سرزمین و آیندهنگری در ایران، میشود.
با وجود قدمت برنامهریزی و تنوع آن در ایران، فقدان پژوهشی جامع در این زمینه به وضوح قابل مشاهده است. این کتاب حاصل یکی از پژوهشهای تعریف شده در مجموعه مطالعات مربوط به نظام مطلوب برنامهریزی برای ایران است که به بررسی تجربه برنامهریزی در ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی میپردازد.